گفتگو با عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی درباره تأثیر برنامه صلح‌آمیز اتمی بر زندگی مردم

سید مهرداد امیر کلالی | شهرآرانیوز - ۲۰ فروردین ۱۳۸۵ بود که خبر دستیابی ایران به فناوری صلح آمیز هسته‌ای و راه اندازی زنجیره کامل غنی سازی اورانیوم اعلام شد؛ موفقیتی که با تکیه بر توان داخلی و در شرایط تحریم به دست آمد و به پاس این مجاهدت علمی، ۲۰ فروردین، با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی با عنوان روز ملی فناوری هسته‌ای در تقویم جمهوری اسلامی ایران ثبت شد.

پیش از پیروزی انقلاب اسلامی کشور‌های آمریکا، به تبع آن آلمان و فرانسه، موضوع تولید ۲۰ هزارمگاوات برق به وسیله انرژی هسته‌ای را مطرح کردند و آلمان ساخت دو رآکتور هزارمگاواتی در بوشهر را آغاز کرد. باوجود پیشرفت ۸۵ درصدی این پروژه، با پیروزی انقلاب اسلامی، آلمان کار را رها کرد، اما پس از جنگ تحمیلی، از سال  ۶۸ گام‌های نخست دراین زمینه توسط متخصصان داخلی برداشته شد. حرکت به سمت خودکفایی در صنعت هسته‌ای برای مصارف صلح آمیز آن هم برای کشورمان که سال هاست درگیر تحریم‌های ظالمانه است، برای هر ایرانی مایه مباهات است، چنان که با تلاش دانشمندان صنعت هسته ای، امروز نسل جدید رادیودارو‌ها در روز ملی فناوری هسته‌ای با حضور رئیس جمهور رونمایی می‌شود.

دانش فنی تولید رادیودارو‌ها با تلاش دانشمندان هسته‌ای در کشور بومی شده است و در حال حاضر، ایران با تولید بیش از ۵۰نوع رادیودارو برای درمان انواع سرطان، رتبه اول منطقه را در اختیار دارد و محصولات خود را به کشور‌های مختلف صادر می‌کند و برای کشور ارزآوری دارد. برای نگاهی تحلیلی‌تر به آنچه این روز‌ها در صنعت هسته‌ای کشور می‌گذرد و ارتباط آن با زندگی مردم، به سراغ دکتر سیدهاشم میری، استاد دانشگاه فردوسی مشهد که در گروه هسته‌ای این دانشگاه مشغول به فعالیت و تدریس است، رفتیم. این عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی در ابتدا گفت: هر کشوری که بخواهد پیشرفت کند و توسعه یابد، باید در فرایند هسته‌ای از خارج کشور بی نیاز شود.

بنیاد صنعت هسته‌ای که در کشورمان شکل گرفته است، به سال ۱۳۵۰ برمی گردد که سیستم‌های هسته‌ای وارد ایران شد، اما بعداز انقلاب به این سمت و سو رفتند که بتوانند ایران را درزمینه فراورده‌های هسته‌ای از خارج بی نیاز کنند. وی افزود: نیرو‌های متخصص هسته‌ای قبلا در خارج از کشور با هزینه‌های گزاف آموزش می‌دیدند؛ مثلا آقای دکتر صالحی که پیش‌تر رئیس سازمان انرژی اتمی بودند، در گذشته برای تحصیل در علم هسته‌ای به خارج کشور رفتند، ولی بعد از انقلاب این امکان وجود ندارد. امروزه این نیرو‌های متخصص با کیفیت‌های خوب در داخل کشور تربیت‌ می‌شوند.

برق هسته ای، بسیار ارزان‌تر از برق گازی

میری با بیان اینکه بی نیازی از انرژی‌های تجدید ناپذیر می‌تواند ما را از بحران‌ها عبور دهد، افزود: انرژی هسته‌ای را با وجود یک سری مخاطرات می‌توان جایگزین انرژی‌های دیگر کرد. ایران بعد از اینکه خود را بی نیاز کرد، می‌تواند به کشور‌های منطقه برق بفروشد. یک نیروگاه هسته‌ای معادل ۱۰ نیروگاه انرژی فسیلی برای تولید برق است. این متخصص علم انرژی هسته‌ای با اشاره به مسائل محیط زیستی گفت: برقی که با استفاده از انرژی‌های تجدیدناپذیر تولید شود، مقدار زیادی دی اکسید کربن تولید می‌کند که برای آلودگی محیط زیست مضر است، اما برقی که از اورانیوم تولید شود، آلودگی ندارد.

بهترین جایگزین ها، انرژی خورشیدی، بادی و مهم‌تر از همه، انرژی هسته‌ای است. برق هسته ای، بسیار ارزان‌تر از برق با تولید گاز است. وی ادامه داد: تولید برق هسته‌ای نیاز به دانش، نیروی انسانی و زمان دارد و باید به استقلال کامل در این زمینه برسیم؛ البته گام‌های بلندی هم برداشته شده است. برای استخراج اورانیوم هم ایران یکی منابع غنی اورانیوم است.

استقلال در صنعت هسته ای، صلح را افزایش می‌دهد

میری عنوان کرد: استقلال در صنعت انرژی هسته‌ای برای ما امنیت تولید می‌کند و صلح را افزایش می‌دهد و افراد گستاخ منطقه را سر جای خود می‌نشاند. ایران نیرو‌های داخلی را به روسیه و چین فرستاد تا آموزش‌های لازم را ببینند. دانشکده‌های هسته‌ای در کشور ایجاد شد و در حال حاضر، خیلی از قسمت‌های مهم رآکتور‌های هسته‌ای کشور به دست ایرانیان می‌چرخد که قبلا این طور نبود و الان وابستگی کمتری داریم. در نیروگاه بوشهر تعداد زیادی مهندس ایرانی داریم و تعداد کمی مهندس چینی حضور دارند. در گذشته، نگهبان نیروگاه، اروپایی بود، اما الان در بخش‌های مهندسی، ایرانیان، کار را دست گرفته اند.

این فرایند‌ها باید در گذر زمان به نقطه‌ای برسد که به استقلال کامل برسیم. این استاد دانشگاه فردوسی با اشاره به تأثیر انرژی هسته‌ای در زندگی مردم گفت: چشم‌های رادیو اکتیو در تشخیص و درمان بیماری‌ها مؤثر است. در بخش درمان هسته ای، بیماری‌های گوناگون با ماشین‌های تابش دهنده و چشم‌های رادیواکتیوی بهبود پیدا می‌کند. از چشم‌های رادیواکتیوی برای تشخیص بیماری‌ها در همین مشهد هر روزه استفاده می‌شود و همه شهروندان به آن نیاز دارند.

وی افزود: ما در ایران به رادیو دارو‌ها نیاز داریم و واردات آن به کشور، ارزبری دارد، اما چندسالی است که برای بی نیازی از خارج کشور، متخصصان امر در تلاش هستند و امروز، شنبه، از سه رادیو داروی جدید رونمایی می‌شود و این مایه مباهات برای ایران است. این حرکت، تا حد زیادی ارزبری را کاهش می‌دهد و ما را از تحریم‌ها بی نیاز می‌کند و این در صنعت هسته‌ای رخ داده است. خبر خوشحال کننده این است که ما می‌خواهیم در زمینه رادیو اکتیویته در داخل خودکفا شویم و وابستگی در بخش تابش و پرتو کم شده است.

شرکت‌های دانش بنیان یک دهه روی ماشین‌های تابش دهنده در حال کار کردن هستند که در بیمارستان‌ها استفاده شود و جلو ارزبری را بگیرند و به استقلال برسیم. میری با بیان اینکه گردشگری سلامت با پیشرفت در صنعت انرژی هسته‌ای رابطه‌ای مستقیم دارد، تصریح کرد: اگر کشور‌های منطقه متوجه شوند که ما در ایران، درزمینه تابش درمانی هسته‌ای به استقلال رسیده ایم، به طور جدی باعث ارزآوری برای کشور می‌شود و از سویی همین گردشگران، وضعیت پزشکی و درمانی ایران را قبول دارند. این قدرتی است که ایجاد شده است که برای مردم، امنیت فراهم می‌کند.

رییس سازمان انرژی اتمی: دنیا بداند ما از این پس به پیشرفت تصاعدی فکر می‌کنیم

---